Safra kesesi, karaciğerin ürettiği safra sıvısını geçici olarak depolayan bir organdır. Safra sıvısı, yemeklerden sonra onikiparmak bağırsağına gönderilir. Armut biçiminde olan safra kesesi, karaciğerin altında bulunur ve olmadan da yaşam sürdürülebilir. Sindirim sistemi kanserleri arasında beşinci sırada yer alan safra kesesi kanseri, genellikle 55 yaş üstü bireylerde görülür ve hastaların %75'i kadındır.

Safra kesesi kanserinin kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri öne sürülmektedir. Bu nedenler şunlardır:

Safra kesesi kanseri genellikle daha önce yaşanmış safra kesesi hastalıklarının belirtilerini taşır. Bu belirtiler arasında safra kesesi iltihabı, bulantı, kusma, iştahsızlık, kilo kaybı ve karnın üst bölgesinde ağrılar bulunur. İleri aşamalarda ise açık renk dışkılama, koyu renk idrar ve kaşıntılı cilt gibi belirtiler ortaya çıkar.

Bu hastalığın en önemli belirtisi sarılıktır. Ayrıca karaciğer büyümesi de bazı hastalarda görülmektedir. Genellikle safra kesesi kanseri hastalarının %60'ı doktora sarılık şikayeti ile başvurmakta ve daha sonra safra kesesi kanseri tanısı almaktadır. Sarılık, tek başına bir hastalık değildir; sadece hastalığın oluşturduğu belirtiler arasındadır.

Hastalığın ilk evrelerinde hastalar genellikle safra kesesi iltihabı şikayeti ile doktora başvururlar. Bu dönemde alınan anamnezde genellikle fazla bilgi bulunmaz. Safra kesesi kanserinin teşhisi için en yaygın kullanılan yöntemlerden biri röntgen çekimidir. Daha sonra kan ve idrar tahlilleri yapılır. Bu tetkiklerde bilirubin ve alkali fosfataz seviyeleri artabilir. İleri rahatsızlıklarda ise anjiyografi yeterli bilgiyi sağlayabilir. Kesin teşhis için bilgisayarlı tomografi yüksek derecede fayda sağlar. Bunun yanı sıra ultrasonografi de teşhis için kullanılabilir. Ancak hastaların sadece %5'ine tanı konulabilmektedir. Kesin tanı ise ameliyat sonrası patolojik inceleme ile belirlenir.

Teşhis konulduktan sonra %65 oranında karaciğere doğru bir yayılma söz konusu olur. Daha sonra ince bağırsak, mide ve kalın bağırsağa yayılabilir. En yaygın komplikasyonu safra kesesinin su ile dolmasıdır. Bu tür bir kanser genellikle umutsuzluk ve kötü bir prognoz sergiler.

Hastalığın tedavisi için cerrahi müdahale gereklidir. Açık kolesistektomi ve laparoskopik kolesistektomi bu cerrahi müdahalenin iki aşamasıdır. Hastaların çoğunda ameliyattan sonra kese içinde tümör kalmamaktadır. Ayrıca radyoterapi de hastalara uygulanan tedaviler arasındadır. Vücut dışına ve karına yapılan radyoaktif iğneler tedavi için önem arz eder. Diğer bir işlem ise kemoterapidir. Bu tedavi yollarından hangisinin seçileceği hastalığın erken dönemde mi yoksa geç dönemde mi olduğuna bağlıdır. Eğer erken dönemde ise lenf bezleri alınıp radyoterapi ve kemoterapi uygulanır. Hastalık ilerlemişse ışın tedavisi ve endoskopik stentleme uygulamaları yapılır. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır.