Safra kesesi, karaciğerin ürettiği safra sıvısını depolayan, konsantre hale getiren ve safra kanalları aracılığıyla ince bağırsağa salan önemli bir organdır. Vücutta, karaciğerin hemen altında, sağ üst karın bölgesinde yer alır. Şekil olarak armudu andırır.

Safra kesesi, karaciğerin ürettiği safrayı biriktirerek yoğunlaştırır. Safra, yağların sindirilmesinde önemli bir rol oynar. Yemek yediğimizde, safra kesesi kasılarak safrayı ince bağırsağa salgılar ve bu süreç yağların parçalanmasını sağlar.

Safra kesesinde zamanla kolesterol ve pigmentlerin oluşturduğu çökelek birikintileri taş oluşumuna neden olabilir. Bu taşların büyüklükleri ve türleri farklılık gösterebilir, ancak genellikle kolesterol taşları yaygındır. Röntgen çekiminde görünmeyen bu taşlar, ağrıya neden olabilir ve bu durumda oldukça rahatsız edici bir durum ortaya çıkar.

Safra kesesi taşları, özellikle 20-60 yaş arasındaki kadınlarda erkeklere kıyasla üç kat daha fazla görülür. Ayrıca, fazla sayıda doğum yapanlar, kilolu bireyler ve 60 yaşından büyük olanlar safra taşı oluşumu bakımından risk altındadır. Kadınlarda hamilelik döneminde meydana gelen yağ ve kolesterol seviyelerindeki düzensizlikler, hamilelik sonrası safra kesesi taşı oluşumuna yol açabilir.

Safra kesesi rahatsızlıkları, karın üst bölgesinde başlayıp sırt ve omuzlara kadar yayılan ağrılarla kendini gösterir. Bu ağrılara genellikle bulantı ve kusma eşlik eder. Yemeklerden sonra safra kesesinin kasılması, ağrının şiddetini artırabilir. Eğer safra kesesinde taş bulunuyorsa, taşın boyun kısmına kayması ve sıkışması nedeniyle ağrı oluşur. Ayrıca, idrarda koyuluk, dışkının renk değiştirmesi gibi semptomlar da ortaya çıkabilir. İltihap meydana gelirse, hastada ateş yükselmesi, üşüme ve titreme görülebilir. Yaş ilerledikçe belirtiler daha hafif olabilir. Safra kesesi hastalıkları, ağrının dışında sarılık, pankreatit ve gıdalara karşı tahammülsüzlük gibi belirtiler de gösterebilir.

Safra kesesi rahatsızlıkları, fiziki muayene ve ultrasonografi tetkikleri sayesinde kolayca teşhis edilebilir. Tipik belirtilerle seyreden safra kesesi sorunları, tetkiklerin ardından belirlenir. Genellikle taş ve çamur kalıntıları bu şekilde görülebilir. Eğer safra yollarına yayılmış iltihap veya taş sorunu varsa, MR ve BT gibi ileri tetkikler kullanılır. Özellikle taşların verdiği rahatsızlıklar dayanılmaz hale gelirse, safra kesesinin laparoskopik yöntemle alınması kararı verilebilir. Bu yöntemle hastalar genellikle 1-2 gün içinde hastaneden taburcu olabilir. Safra kesesi, vücutta bulunduğu yere göre hastalık belirtileri gösterir ve bu nedenle teşhis ve tedavi süreci genellikle kolaydır.